Kobieta wybierająca książkę z biblioteczki.

Dziecięce zabawy

Autor:
Iwona Ring
4 czerwca, 2021

Wszyscy rodzice troszczą się o przyszłość swoich dzieci, pragną im zapewnić szczęśliwe, radosne  dzieciństwo i sukces w dorosłym życiu. Chcą, by dzieci miały dobre wykształcenie, dobre kontakty z ludźmi, były mądre, zadowolone i szczęśliwe. Dążenie to wpływa na decyzje, jakie podejmują rodzice w związku z dzieckiem. Wiek XXI to czas, w którym wielką wartość ma wiedza, wykształcenie, profesjonalizm, umiejętność sprawnego poruszania się w świecie. Dlatego rodzice dużą wagę przywiązują do edukacji dziecka. Często zaczyna się ona już w przedszkolu. Cztero, pięcioletnie przedszkolaki ze swobodą opowiadają o zajęciach plastycznych, muzycznych, balecie, zajęciach sportowych i nauce języków obcych. Miernikiem wychowawczego sukcesu staje się często znajomość liter, umiejętność czytania, pisania, liczenia, znajomość angielskich słówek i wierszyków. Przyglądając się inicjowanemu przez dorosłych dziecięcemu wyścigowi do zdobywania umiejętności, zastanawiam się, czy w ich życiu jest jeszcze dostateczna ilość miejsca na zwyczajną  dziecięcą zabawę. Czy nie stała się ona nieco niedocenianą przez dorosłych formą spędzania czasu. Z perspektywy dorosłych, życie dzieci wydaje się beztroskie, pozbawione trudności i zadań do wykonania. Podobnie jest z dziecięcą zabawą – porównujemy ją do wypełnionego rozrywką czasu wolnego dorosłych. Tymczasem gdybym miała szukać odpowiednika dziecięcej zabawy w świecie dorosłych, to przyjęłabym, że jest nim raczej praca lub nauka.

Nauka poprzez zabawę

Dzieci w wieku przedszkolnym przez większą część czasu bawią się lub dążą do zabawy. Aktywność ta sprawia im ogromną przyjemność,  ale jest  również  okazją do twórczego eksperymentowania, uczenia się, zdobywania i ćwiczenia  nowych umiejętności, porządkowania informacji i doświadczeń oraz kształtowania relacji z rówieśnikami.

Nim więc do minimum ograniczymy 3 lub 5-latkowi czas na zabawę, nakłaniając go do nauki przypominającej swoim charakterem naukę w młodszych klasach szkolnych, spróbujmy zastanowić się, czym rzeczywiście jest zabawa dla dziecka i jakie czerpie z niej korzyści.

Jak nauczyć dziecko dobrej organizacji czasu?

Spontaniczna, inicjowana przez dziecko zabawa uczy je umiejętności organizowania sobie czasu. Dla dziecka bardzo ważne jest to, że w zabawie realizowany jest jego własny pomysł, że coś dzieje się z jego inicjatywy, za jego sprawą. Dzieci, którym dorośli całkowicie organizują czas, mogą nabierać przekonania, że nie mają żadnego wpływu na to co się  z nimi dzieje, że nie pozostawiono im wpływu i kontroli nad przebiegiem zdarzeń. Takie doświadczenia mogą mieć wpływ na późniejszą podstawą bierności,  braku inicjatywy, niesamodzielności.

Poprzez powtarzanie swoich ulubionych zajęć dziecko ćwiczy coraz to nowe umiejętności; rozpoznaje swoje zdolności, upodobania. Rezultaty aktywności są dla niego informacją o tym, z czym sobie radzi, a co sprawia mu trudność, są źródłem zadowolenia z siebie, satysfakcji i stanowią inspirację do kolejnych zabaw i ćwiczeń. Tak buduje się stopniowo wiedza dziecka o nim samym, jego własne wyobrażenie o sobie. Dziecko, które nie obawia się nadmiernych ograniczeń ani oceny i krytyki dorosłych, bardzo chętnie samo wraca do zajęć, w których występują trudne dla niego elementy, gdyż ma w sobie naturalną ciekawość i gotowość do ćwiczeń. Natomiast nadmierne oczekiwania dorosłych i zachęcanie dzieci do zajęć zbyt trudnych, niedostosowanych do ich możliwości, może je zniechęcać do działania.

Autoterapia dzieci poprzez zabawę

Zabawa jest również formą dziecięcej autoterapii; dzieci odtwarzają w nich swoje nowe, ważne, a także trudne przeżycia i doświadczenia, porządkując je i oswajając. Poprzez zabawę uczą się rozpoznawać uczucia swoje i innych i dowiadują się, jak można sobie z nimi radzić. Zabawa, w której dziecko powraca do swoich przeżyć, jest dla niego tym, czym dla dorosłych szczera rozmowa z przyjacielem. Przyglądanie się i uczestniczenie w zabawie dziecka może być dla rodziców ważnym źródłem informacji o dziecku i jego przeżyciach.

Zabawa, wreszcie, jest dla dziecka okazją do rozwijania umiejętności społecznych. Poprzez zabawę dzieci w wieku przedszkolnym uczą się społecznych reguł, współdziałania i współpracy z innymi.

Jakie błędy popełniają dorośli?

Proponowanie dzieciom aktywności nieuwzględniających ich możliwości wynikających z fazy rozwoju lub cech indywidualnych.

 Dzieci, które nie znajdują zadowolenia z takich zajęć lub wręcz narażone są na częste doświadczanie niepowodzeń, zniechęcają się do wszelkiego działania i nabierają przekonania o swojej niezaradności i nieadekwatności. Jeśli więc organizujemy dziecku jakąkolwiek aktywność, zawsze warto zastanowić się nad swoimi intencjami, w jakim stopniu dążymy do zaspokojenia potrzeb dziecka, a w jakim stopniu pragniemy realizować własne ambicje lub dążymy do zmniejszenia swojego niepokoju o dziecko i jego rozwój.

Oczekiwanie od dziecka konsekwencji i wytrwałości.

Zainteresowania dzieci w wieku przedszkolnym zmieniają się często, także możliwość skupienia uwagi na jednej czynności, to w zależności od wieku przedszkolaka, czas od kilku do kilkunastu minut. Duże oczekiwania dorosłych sprawiają, że zajęcia, które im organizujemy, są czasami zbyt długie, monotonne. Warto próbować nadążać za zmieniającymi się dziecięcymi zainteresowaniami i pamiętać, że potrzeba częstej zmiany aktywności, nie oznacza lekceważenia dorosłych, braku wytrwałości czy lenistwa.

Zbyt duże oczekiwania dotyczące osiąganych przez dziecko rezultatów.

W wieku przedszkolnym aktywność podejmowana przez dzieci nie jest aktywnością ukierunkowaną na osiągnięcie konkretnego celu. Jej celem jest często sama aktywność właśnie. Pomaganie dziecku, wyręczanie go, poprawianie tego co samo zrobiło czy szczegółowe instruowanie może deprymować dziecko. Jest dla niego sygnałem, że nie udało mu się sprostać oczekiwaniom dorosłych, że sobie nie radzi. Hamuje to dziecięcą aktywność, spontaniczność i wyobraźnię. Pozwólmy dzieciom popełniać błędy i samodzielnie je naprawiać.

Czytaj również

Babcia i dziadek nie tylko od święta

Gdy milkną życzenia z okazji Dnia Babci i Dziadka i teksty recytowanych wierszyków, a kolorowe laurki trafiają na półki,  pojawia się przestrzeń do rozmowy o rodzinnych relacjach w pokoleniowym trójkącie – dziadkowie, rodzice i wnuki. Bo w tych relacjach zdarzają się  przecież trudności, pęknięcia i nieporozumienia. Między dziadkami a rodzicami,  w ich

Czytaj więcej >
Masaż Metodą Shantala – “Dotyk Miłości”

Jest to masaż szczególnie polecany niemowlętom i dzieciom, który można stosować od pierwszych dni życia dziecka, a wykonywać mogą go … przeszkoleni rodzice/opiekunowie 😊. Technika ta powstała w starożytnych Indiach, a w ostatnim czasie cieszy się niesłabnącym zainteresowaniem w Europie,  m.in. ze względu na łatwość wykonywania oraz zadowalające efekty.  Wzmacnianie więzi rodzic –

Czytaj więcej >
Rzecz o czterech filarach przewodnictwa dorosłych

Czy wiesz, co pomaga rodzicom być dobrym przewodnikiem rodzinnego stada? Wg Jaspera Juula są cztery filary przewodnictwa dorosłych. Jakie? 1. Autorytet osobisty Niektórzy dorośli w naturalny sposób zyskują tzw. autorytet osobisty.  Opiera się on na „poczuciu własnej wartości, dobrej znajomości samego siebie, szacunku i zaufaniu do siebie

Czytaj więcej >
Rodzic – przywódca stada

Dzieci potrzebują rodziców jako przywódców stada, którzy pomogą im odnaleźć się w puszczy życia – dokładnie tak samo jak małe wilczki. Nasza rzeczywistość zmienia się z minuty na minutę, świat biegnie do przodu, a my próbujemy dotrzymać mu kroku. Wśród przemian, których doświadczamy w wielu sferach naszego życia, istotne wydają

Czytaj więcej >

Kontakt

Zdjęcie lokalizacji pracowni psychologicznej Ego na ulicy Murmańskiej

Praga Południe, Wawer, Wesoła, Rembertów, Ząbki, Gocław

Pracownia Psychologiczna Ego.
ul. Murmańska 6 lok. 5
04-203 Warszawa

Pracownia Psychologiczna Ego


NIP 952 135 35 62, REGON 017441219

Murmańska 6 lok. 5,
04-203 Warszawa
Nr konta: 54 1140 2004 0000 3802 7577 5722

Pracownia Psychologiczna Ego
Niepubliczna Poradnia
Psychologiczno-Pedagogiczna

NIP 952 135 35 62, REGON 384083617
ul. Murmańska 6 lok. 5,
04-203 Warszawa

Masz pytanie?
Skontaktuj się z nami

Pracujemy online

Grafika pokazująca kobietę przy telefonie i smartfonie
Logotypy komunikatorów internetowych

Naszym Klientom proponujemy również konsultacje i terapię online. Jeśli nie możesz spotkać się z nami w gabinecie, przeczytaj jak korzystać z konsultacji zdalnych i umów się na wizytę.